Tıp fakülteleri bilim üreten, öğrencilerini geleceğe en iyi şekilde hazırlarken nitelikli sağlık hizmeti veren kurumlardır. Ülkemizde tıp öğrencisi sayılarında tıp fakültelerinin alt yapı olanaklarını zorlayan büyük artışlar olmuştur.
Nitelikli tıp eğitiminin en önemli bileşenlerinden olan eğitici-öğretici akademik kadroların oluşturulmasında yeterli özen gösterilmelidir. Yükseköğretim Kanununa göre yükseköğretim kurumları, doktor öğretim üyesi, doçent ve profesör kadrosuna atama için Yükseköğretim Kurulunun onayını almak suretiyle, münhasıran bilimsel kaliteyi artırmak amacına yönelik olarak, bilim disiplinleri arasındaki farklılıkları da göz önünde bulundurarak, objektif ve denetlenebilir nitelikte ek koşullar belirleyebilmektedir.
Yükseköğretim Kurulu’nun daha önce tüm üniversitelere gönderdiği “öğretim üyesi kadro ilanları” konulu yazıda da bilimsel, objektif ve denetlenebilir nitelikte olmayan, kişiye özgü, adayı tanımlayan şartlara yer verilmemesi gerektiği belirtilmiştir.
Yükseköğretim Kurulu Denetleme Kurulu Başkanlığı tarafından hazırlanan bilgi notunda şu değerlendirmeler yer almaktadır. (https://denetleme.yok.gov.tr/yayinlar-raporlar/bilgi-notlari)
“…Konu hakkında Yükseköğretim Kuruluna gelen ve incelenmek/soruşturulmak üzere ve incelenmek/soruşturulmak üzere Yükseköğretim Kurulu Başkanlığına gönderilen şikayet dilekçelerinde; üniversitelerin akademik personel alımı için ilana çıktığı kadrolara ilişkin olarak ek koşullar belirlediği, ancak söz konusu ek koşulların bir adayı işaret edecek biçimde spesifik olarak belirlendiği ve böylece ilana diğer adayların katılımın engellendiği, ilanlara konulan ek koşullar yoluyla belirli kişilerin alınarak üniversitede kadrolaşmaya gidildiği şeklinde iddialar yer almaktadır. Yapılan inceleme ve soruşturmalarda Üniversiteler tarafından çıkılan bazı ilanlarda yer alan ek koşulların belirli bir adayı tanımlamaya yönelik olarak ve akademik rekabeti engelleyecek biçimde belirlenebildiği, ataması yapılan kişilerin yayınları ile belirlenen ek koşul arasında büyük benzerlikler bulunduğu ve hatta bazı atamalar için doğrudan ataması yapılan kişilerin yüksek lisans ya da doktora tez başlıklarının ek koşul olarak belirlendiği, bazı ilanlarda bilimsel kalite ve bilim disiplinleri arasındaki farklılıklarla açıklanamayacak ölçüde kısıtlayıcı ve rekabeti engelleyici koşullar belirlendiği görülmüştür.
Üniversitelerin çıkmış olduğu ilanlarda belirlediği ek koşulların kişiyi tanımlamaya yönelik olarak akademik rekabeti engelleyecek nitelikte olmasının, Anayasanın eşitlik ilkesine ve 2547 sayılı Yükseköğretim Kanunu'na aykırılık teşkil edeceği, tesis edilen işlemin dava konusu edilmesi halinde yargı makamları tarafından atama işleminin iptal edileceği, buna bağlı olarak üniversitenin işleyişi üzerinde olumsuzluk etkiler yaratacağı ve kişiler açısından mağduriyetler yaratacağı, söz konusu atama işleminde rol alan yetkililer açısından idari ve cezai sorumluluklar doğuracağı açıktır.”
Kadro ilanlarında belirtilen koşulların yukarıda belirtilen niteliklere uygun olmaması nedeniyle yargıya yansıyan çok sayıda uyuşmazlıkta, Danıştay ve idare mahkemeleri, üniversitelerin bilimsel amaçlarına hizmet etmeyen, objektif ve denetlenebilir nitelikte olmayan, kişiye özgü, adayı tanımlayan şartların hukuka aykırı olduğu değerlendirmesini yapmıştır.
Sağlık Bilimleri Üniversitesi Rektörlüğü tarafından, 20.05.2020 tarihli Resmi Gazete’de, 240 öğretim üyesi kadro ilanı yayınlanmıştır. Tıp alanına ilişkin kadro ilanları incelendiğinde, ilanda yer alan birçok koşulun kanuna ve YÖK talimatlarına aykırı olduğu, bilimsel gelişmeyi amaçlayan, denetlenebilir ve objektif ölçütler olmaktan uzak, bir kişiyi tarif eder nitelikte oldukları görülmektedir.
Bu kadro ilanları içinde çok sayıda kişiye özel kadro ilanı vardır. İlk bakışta dikkati çeken “niteliklerden” birkaç tanesini şu şekilde sırayalabiliriz.
• Ramazan ayında obestatin hormonu düzeyleri konusunda çalışması olmak.(İç Hastalıkları)
• Onkoloji alanında yoğun olarak çalışan göğüs hastalıkları uzmanlarının ötanaziye yaklaşımını içeren çalışması olmak (Göğüs Hastalıkları)
• Akrep venomunun gebeler ve yavruları üzerinde etkileri konusunda deneysel çalışması olmak. (Kadın Hastalıkları ve Doğum)
• Altın nano parçacıklarının düşük şiddette lazer etkisi altında hidatik kist protoskoleksleri üzerine etkisi konusunda çalışması olmak.(Genel Cerrahi)
Tıp eğitiminin niteliğini, tıp alanında yapılacak bilimsel çalışmaların düzeyini, tıpta uzmanlık eğitimini ve tıp hizmetini doğrudan etkileyen bu uygulamalar, bir bütün olarak bilimsel liyakate, bilimsel gereklere ve teamüllere aykırıdır.
Yüksek Öğretim Kurulu ve Sağlık Bilimleri Üniversitesi Rektörlüğü’ne bu konuda bir yazı gönderilerek mevzuata, yargı kararlarına ve bilimsel teamüllere aykırı olan, bilimsel amaçlara hizmet etmeyen, objektif ve denetlenebilir nitelikte olmayan, kişiye özgü, adayı tanımlayan şartları taşıyan kadro ilanlarının iptal edilmesini talep ettik.
İzmir Tabip Odası Yönetim Kurulu
